ممکن است در ناحیه صورت بخصوص در ناحیه فک احساس درد نمایید. می‌توانید برای درمان این دردها به دکتر هومن هوشنگی که جراح فک و صورت در منطقه زعفرانیه تهران است مراجعه نمایید. درد فک یک مشکل رایج است که افراد مبتلا را تحت تاثیر قرار می دهد. درد فک ممکن است خفیف یا شدید باشد و کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. عوامل زیادی می توانند باعث درد فک شوند، مانند دندان قروچه، بیماری لثه یا دندان درد و غیره. درد فک همچنین ممکن است نشانه یک مشکل جدی مانند شکستگی یا دررفتگی فک یا حمله قلبی در تشخیص افتراقی دردهای صورتی شامل پاتولوژی ساختار های دندانی، عضلات، مفاصل، عروق خونی، غدد بزاقی، سینوس ها، چشمها، گوشها و دستگاه عصبی مرکزی و محیطی باشد. با ما همراه باشید تا به بررسی ارتباط دردهای فکی و صورتی بپردازیم.
احساس درد در دهان و فک چگونه ایجاد می‌شود؟
حس درد دارای جنبه های فیزیولوژیک و سایکولوژیک (روانی) است. برای اینکه درد از منظر فیزیولوژیک احساس شود، یکی از موارد زیر باید اتفاق بیافتد.
- فعال شدن انتقال الیاف A-delt و C که به نخاع یا ساقه ی مغز می روند.
- انتقال اطلاعات درد در دستگاه عصبی مرکزی برای پردازش جنبه های حسی و عاطفی به تالاموس و مراکز کورتکس ارسال می شود.
- تنظیم محدود کردن جریان رو به بالای اطلاعات درد، از نخاع و هسته های تری ژمینال به مراکز کورتکس بالاتر.
تجربه ی درد انسان، حاصل تمام این فرآیندهای فیزیولوژیک و عوامل روانی، فکری و عاطفی مراکز بالاتر است. وقتی دردی بیش از 4 تا 6 ماه طول بکشد، به آن مزمن گفته می شود و جنبه های روانی در مدیریت و درمان بیمار به طور ویژه اهمیت می یابد.
علل ایجاد دردهای فکی چیست؟
دردهای فکی صورتی با منشاء دندانی بسیار بیشتر از دردهای فکی صورتی با منشاء غیر دندانی است. رایج ترین دلیل درد های فکی صورتی غیر دندانی اختلالات مفصل گیجگاهی فکی یا TMJ می‌باشد.
اگر درد فک را تجربه می کنید، ممکن است به دلیل عفونت لثه یا دندان یا وضعیتی به نام اختلال عملکرد مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) باشد. یا ممکن است ناشی از حرکت نامناسب فک یا فشار دادن یک آب نبات سفت باشد. اگر درد بیش از چند روز طول کشید یا بدتر شد، در اسرع وقت به دندانپزشک یا پزشک خود مراجعه کنید.
در برخی موارد، درد فک می تواند نشانه حمله قلبی باشد، به ویژه در زنان. علائم شایع حمله قلبی عبارتند از: درد یا ناراحتی قفسه سینه که احتمال آن در زنان بیشتر است. علائم دیگری مانند تنگی نفس، تهوع یا استفراغ و همچنین کمردرد یا درد فک نیز ممکن است داشته باشند. در این صورت، زمانی برای تلف کردن وجود ندارد و فورا باید به یک مرکز بهداشتی درمانی مراجعه کرد.
چه عواملی سبب دردهای دهانی و صورتی می‌شود؟
ممکن است افراد با توجه به محل و شدت بیماری درد های مختلفی مانند درد مفصل فک داشته باشند که در قسمت زیر به بررسی دردهای دهانی و صورتی می‌پردازیم.
- نوروپاتیک
نورالوژی تری ژمینال (عصب سه قلو) نمونه‌ی بارز دردهای صورتی نوروپاتیک است. نورالژی سه قلو (TN)، همچنین به عنوان (tic douloureux ) شناخته می شود، گاهی اوقات به عنوان دردناک ترین درد شناخته شده برای بشر توصیف می شود. درد معمولاً قسمت پایین صورت و فک را درگیر می کند، اگرچه گاهی اوقات ناحیه اطراف بینی و بالای چشم را نیز درگیر می کند. این درد شدید، کوبنده و شبیه شوک الکتریکی ناشی از تحریک عصب سه قلو است که شاخه های عصبی را به پیشانی، گونه و فک پایین می فرستد. معمولاً به یک طرف صورت محدود می شود. درد می تواند بر اثر فرآیندی ساده مانند مسواک زدن دندان ها، غذا خوردن یا باد ایجاد شود. درد ممکن است خفیف و کوتاه شروع شود، اما اگر درمان نشود، نورالژی سه قلو می تواند به تدریج بدتر شود.
نورالژی سه قلو همیشه قابل درمان نیست، اما درمان هایی برای کاهش درد ناتوان کننده وجود دارد. به طور معمول، داروهای ضد تشنج مثل کاربامازپین، اکسکاربازپین و گاباپنتین که اولین انتخاب درمانی هستند. جراحی برای کسانی که به داروها پاسخ نمی دهند یا برای کسانی که از عوارض جانبی این داروها رنج می برند و به این داروها حساسیت دارند، می تواند یک گزینه موثر باشد. همچنین می‌توان گفت درافراد بالای 50 سال شایع تر است.
- ادنتالژی آتیپیک
ادنتالژی آتیپیک (AO) یک بیماری است که با درد مداوم بر روی دندان ها یا حفره های دندان در نتیجه ی تروما یا جراحی (درمان ریشه یا کشیدن دندان) روی می دهد. داروهای ضد افسردگی، مانند آمی تریپتیلین در درمان AO موثر می‌باشد. با این حال، اثربخشی آنها بسته به مورد متفاوت است. بیش فعالی اعصاب محیطی در محل جراحی، و بیش فعالی دستگاه عصبی مرکزی که ناشی از تغییرات اعصاب رده‌ی دوم در هسته های تری ژمینال است، از جمله عوامل این نوع درد هستند.
- نورولژی پساهرپسی
ناشی ازویروس هرپس زوستر (HZ ) است. این نمونه از دردهای منطقه صورت معمولا به صورت سوزشی، یا شبیه شوک الکتریکی است. از نظر درمان دارویی با داروهای ضد تشنج ها، ضدافسردگی‌ها، یا مسدودکننده های سیستم سمپاتیک درمان می شود. این ویروس ممکن است منجر به فلج صورت، سرگیجه، ناشنوایی، و دانه های پوستی در مجرای گوش خارجی می شود.
- نوروما
نوروما یک اختلال شناخته شده است که پس از آسیب عصبی اتفاق بیافتند. قطعه ی پروگزیمال عصب قطع شده در صورتی که ارتباطی با قطعه دیستالی عصب نداشته باشد، جوانه هایی را تشکیل می دهد. این جوانه ها با سلول های شوان و دیگر اجزای عصبی پر می شوند. نوروما ممکن است در هر ناحیه ای از بدن از جمله سر و گردن ایجاد شود. در داخل دهان، ضایعه بیشتر در سوراخ ذهنی، لب پایین و زبان ایجاد می شود. ضایعات داخل استخوانی که در استخوان‌های فک ایجاد می‌شوند بسیار نادر هستند و نوروما ممکن است به راحتی در استخوان به دلیل فشار از بافت‌های اطراف ایجاد نشود. درمان نورومای تروماتیک جراحی است. نوروما می تواند به محرک خیلی حساس شود و می تواند باعث درد نوروپاتیک مزمن شود.
- سندروم سوزش دهانی
سندروم سوزش دهانی اصطلاح پزشکی برای سوزش مداوم یا مکرر در دهان بدون علت واضح است. اغلب در زنان یائسه دیده می شود. بیماران از احساس دردهای مختلف، خشکی، و سوزش سقف دهان ،زبان، لثه ها، لب ها، داخل گونه ها، یا نواحی بزرگی از کل دهان خود احساس شکایت می کنند. احساس سوزش می تواند خیلی شدید باشد، گویی با یک نوشیدنی بسیار داغ دهان خود را زخمی کرده اید. همچنین ممکن است افراد از تغییر حس چشایی شکایت داشه باشند. اعتقاد بر این است که این سندروم ناشی از نقصی در تنظیم دردهای موجود در دهان است. در 50 % بیماران علایم طی یک دوره ی 2 ساله بدون درمان برطرف می شود. درمان هورمونی هنوز اثبات نشده است و داروهای ضدتشنج و ضدافسردگی موجب پایدارشدن وضعیت نمی شوند.
- افتراق علایم آرتریت تمپورال
آرتریت سلول غول پیکرالتهابی سیستمیک است ومعمولا افراد مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. افتراق علایم آرتریت تمپورال( آرتریت ژانت سل) از دیگر علل دردهای فک و سر است، و تاخیر در تشخیص آن اغلب منجر به نابینایی در سمت درگیر می شود.
دراین مقاله سعی داشتیم تا شما را با دردهای صورتی و نوروپاتولوژی فک آشنا سازیم امیدواریم از خواندن این مقاله اطلاعات مفیدی کسب کرده باشید. اگر سوالی در رابطه با جراحی فک و صورت از ما دارید در قسمت کامنت های وب سایت دکتر هومن هوشنگی برایمان ارسال کنید.