سیتولوژی با برس دهانی
Oral and maxillofacial surgeon
در مطلب گذشته راجع به بیوپسی صحبت نمودیم. گفته شد که طی بیوپسی سلولهای مشکوک به بیماریهای مختلف از بافتها جدا می شوند. یکی از متد تشخیصی سیتولوژی می باشد. به استفاده از متد و تکنیک های تشخیصی برای بررسی سلولهای بیوپسی شده سیتولوژی می گویند. در این مطلب درباره انواع موارد انجام بیوپسی در کلینیک دکتر هومن هوشنگی جراحی فک و صورت در زعفرانیه صحبت خواهیم نمود.
سیتولوژی برای تشخیص ضایعات سرطانی و پیش سرطانی
این روش ممکن است در نظارت یا غربالگری ضایعات در نقش مکمل مشاهدات مفید باشد.
روش انجام
برس سیتولوژی روی ضایعه ی مشکوک قرار میگیرد. 5 تا 10 بار میچرخد تا از هر 3 لایه اپیتلیالی سلول بگیرد. سلول های جمع آور ی شده به یک لام حاوی فیکساتیو منتقل می شوند. هنگامیکه نمونه خشک شد، برای بررسی توسط کامپیوتر و انسان به آزمایشگاه فرستاده می شود. نمونه ی سلولی در یکی از این سه دسته قرار میگیرد:
- منفی.
- مثبت شواهد قطعی از آتیپیک بودن سلول ها یا کارسینوما.
- آتیپیک – اپیتلیوم غیرنرمال.
تمام موارد مثبت و آتیپیک باید تحت بیوپسی نهایی با تیغ قرار گیرند.
اگه میخوای در مورد جراحی فک و صورت بدون درد و با لیزر بدونی یک نگاهی به این مطلب بنداز
[/bsf-info-box]بیوپسی با آسپیراسیون
روش انجام
روشی که در آن با استفاده از سرنگ و سوزن مخصوص، سلول ها را از توده ای که به صورت کلینیکی یا رادیوگرافیکی شناسایی شده، جمع آوری می کنیم.
کاربرد
در اغلب ضایعات، عوارض نسبتا کم و دقت تشخیصی نسبتا زیادی دارد. دیگر کاربردهای رو شهای آسپیراسیون شامل آسپیراسیون ساده ییک ضایعه ی بافت سخت یا نرم است تا سالید، کیستیک، یا عروقی بودن ضایعه تعیین شود. این کاربرد آسپیراسیون در ضایعات استخوانی قبل از بررسی با جراحی اندیکاسیون دارد.
بیوپسی انسیژنال
روشی است که در ضایعات بزرگ – بزرگ تر از 1 سانتیمتر، پلی مورفیک، مشکوک به بدخیمی، یا در یک ناحیه ی آناتومیک با عوارض زیاد، استفاده می شود. نمونه باید از ناحیه ای گرفته شود که نمایانگر ضایعه باشد و از برداشت نمونه از نواحی نکروز پرهیز شود. همچنین نمونه برای تشخیص هیستولوژی قطعی باید عمق کافی داشته باشد.
بیوپسی اکسیژنال
در ضایعات کوچکتر از 1 سانتیمتر که به نظر خوش خیم می آیند و در ضایعات کوچک عروقی و پیگمانه استفاده میشود. در این روش کل ضایعه و یک حاشیه از بافت درگیرنشده ی اطراف برداشته می شود.
اصول و روش های بیوپسی بافت سخت یا داخل استخوانی
منشا
اکثر ضایعات داخل استخوانی منشا دندانی دارند که معمولا التهابی است. اگر این گونه نباشد، معمولا بیوپسی اندیکاسیون دارد مگر اینکه تاریخچه چیز دیگری ایجاب کند.
روش
گرفتن تاریخچه و انجام معاینه ی بالینی خوب قبل از درمان واجب است. بیوپسی بافت سخت از اصول جراحی مشابه ضایعات بافت نرم پیروی می کند؛ با این حال به دلیل مسائل آناتومیک ملاحظات خاصی دارد. تمام ضایعات رادیولوسنت که نیاز به بیوپسی دارند باید ابتدا آسپیره شوند. آسپیراسیون اطلاعات باارزشی را درباره ی ماهیت ضایعه(یعنی سالید، کیستیک، پر از مایع، پر از هوا، یا عروقی بودن آن) به دندانپزشک می دهد. این کار به تعیین نیاز به بررسی بیشتر(مثل آرتریوگرام) یا لزوم انجام جراحی(مثلا براییک کیست پر از مایع) کمک میکند.
فلپ
برای ضایعات داخل استخوانی همیشه از فلپ های موکوپریوستئال استفاده میکنیم. این فلپ ها باید با ضخامت کامل باشند، روی استخوان سالم باشند، 4 تا 5 میلیمتر حاشیه نسبت به ضایعه داشته باشند، و از ساختارهای عصبی و عروقی اصلی دوری کنند.