بیوپسی و جراحی فک

ممکن است برخی افراد دچار مشکلات استئونکروز فک، تومورهای دهانی و از این قبلی بیماری‌ها گردند. بهترین روشی که برای تشخیص این موارد مورد استفاده قرار می گیرد، بیوپسی می باشد. بیوپسی دهان شامل برداشتن نمونه کوچکی از بافت مشکوک از دهان و فرستادن آن به آزمایشگاه برای بررسی بیماری است. قبل از انجام بیوپسی، باید یک تاریخچه پزشکی جامع گرفته شود. ویژگی ها و جدول زمانی علائم مربوطه، عوامل تشدید کننده  و تسکین دهنده و وجود بیماری های فرد به ایجاد تشخیص موثر کمک می کند. دانش عملی پاتولوژی دهان برای تعیین اینکه کدام نوع بیوپسی در هر شرایطی بهترین است، بسیار مهم است.

بیوپسی و جراحی فک

بیوپسی چیست؟

بیوپسی یکی از متد تشخیصی پزشکی می باشد. این روش شامل نمونه برداری از بافت مورد نظرمی‌باشد. نمونه بدست آمده از این روش برای بررسی های میکروسکوپیک به لابراتوارهای پاتولوژی فرستاده می شود. این نمونه برداری از تمامی بافت های بدن مانند بافت های سخت و نرم حفره دهان که محل آسیب شناسی خوش خیم و بدخیم هستند که تشخیص ضایعات حفره دهان که اغلب نیاز به ارزیابی هیستوپاتولوژیک بافت آسیب دیده از طریق بیوپسی دارد می‌تواند انجام گیرد.

انواع بیوپسی

سیتولوژی، آسپیراسیون، بیوپسی انسیژنال، و بیوپسی اکسیژنال، چهار نوع بیوپسی هستند. بسته به تاریخچه، آناتومی، تشخیص های افتراقی، و عوارض و مشکلات بیماری، در هر شرایط بالینی خاص اندیکاسیون ها متفاوت است. در صورت داشتن هر یک از عوامل ذیل باید فورا به پزشک و یا جراح فک و صورت مراجعه نمایید.

نشانه های بافت دهان که نیازبه بیوپسی دارند عبارتند از:

  • هر گونه ضایعه استخوانی رادیولوسنت (معمولا شفافیت پری اپیکال) که به درمان کانال ریشه دندان پاسخ نمی دهد.
  • هر ضایعه داخل استخوانی که به نظر غیر مرتبط با دندان باشد.
  • تغییرات التهابی با علت ناشناخته که برای مدت طولانی باقی می ماند.
  • ضایعات استخوانی رادیولوسنت یا مات رادیویی که در حال بزرگ شدن هستند و آناتومی طبیعی را جابه جا می کنند (بسط استخوان یا جابجایی یا فرسایش دندان ها)

روش های انجام بیوپسی

اصول و روش های انجام بیوپسی بافت نرم و سخت مطابق با اصول استاندارد جراحی است. در جراحی بافت نرم بی حسی ترجیح داده می شود زیرا تزریق در ضایعه ای که نمونه ی بیوپسی قرار است از آن برداشته شود می‌تواند ساختار آن را به هم ریخته و گاهی اوقات تشخیص را سخت کند. نگه داشتن و ثابت کردن بافت ضروری است تا بتوان برش های جراحی دقیقی ایجاد کرد. هموستاز مهم است تا نیازی به ساکشن پرتوان نباشد. توصیه می شود برای پرهیز از امکان مکیده شدن نمونه‌ی بیوپسی به درون ساکشن، از ساکشن کم توان استفاده شود و دور سر ساکشن با یک گاز پیچیده شود.

برای درمان زخم نیاز است تا آن را در صورت امکان به صورت اولیه بست یا در مواردی که بیوپسی از لثه یا کام انجام شده و ترمیم ثانویه ضروری است، پانسمان پرودنتال انجام می‌شود.

بیوپسی ضایعات بافت نرم معمولاً با تجهیزات قابل انجام است. که عبارتند از: بی حس کننده موضعی با عامل انقباض عروقی، دستگاه برش 15 تیغه‌ای یا مشابه، فورسپس دندانه دار، قیچی تشریح کوچک، مکش با نوک کوچک، گاز پانسمان، مواد بخیه برای بسته شدن زخم و علامت گذاری نمونه و دستگاه الکتروکوترکه باید به راحتی در دسترس باشد.

ولی بیوپسی ضایعات بافت سخت با انجام عمل جراحی صورت می‌گیرد که در قسمت زیرآنها را شرح می‌دهیم.

  • بیوپسی برشی: بیوپسی برشی اولین روش انجام است. در این فرآیند، برش با یک تیغ تیز انجام می‌شود تا آسیب کمتری به نمونه و بافت نرم مجاور آن وارد شود. با این روش، لبه ها به خوبی مشخص هستند، و کمترین احتمال تغییر ساختار آناتومیک ضایعه وجود دارد.دندانپزشک بافتی را از ضایعه و نمونه دیگری از لثه یا ناحیه دندان سالم اطراف آن را می گیرد و بافت سالم و بیماررا با هم مقایسه می کند.
  • بیوپسی اکسیزیونال: بیوپسی اکسیزیونال تکنیکی است که در آن جراح کل ضایعه را خارج می کند. بیوپسی اکسیزیونال معمولاً بر روی توده های کوچک در نواحی قابل دسترس از دهان انجام می شود. بیوپسی اکسیزیونال یک تکنیک تشخیصی است که از گسترش بیشتر این موضوع نیز جلوگیری می کند.
  • بیوپسی سوزنی ریز: بیوپسی سوزنی ریز یکی از گزینه های قابل دسترسی جراح است. در این روش، یک سوزن متصل به سرنگ وارد دهان می شود و نمونه سلولی از بافت آسیب دیده جمع آوری می شود. از طرفی دیگر، بیوپسی با سوزن مرکزی از یک تیغه برای استخراج نمونه بافت استفاده می کند.

بیوپسی استخوان بسته شامل وارد کردن سوزن از طریق پوست یا مخاط به طور مستقیم به داخل استخوان است و بیوپسی استخوان باز نیاز به ایجاد برش برای نمایش ناحیه ای از استخوان دارد.

در فک ها، استفاده از سوزن بیوپسی استخوان هسته بزرگ برای گرفتن نمونه استخوان لازم نیست، زیرا استخوان فک تنها با مخاط در اکثر نواحی پوشیده شده است و شما می توانید به راحتی از طریق روش فلپ مخاط لثه به استخوان دسترسی داشته باشید.

هنگامی که استخوان در معرض دید قرار گرفت، می‌توانید تکه‌ای از استخوان را برای تجزیه و تحلیل بردارید یا در مواردی که توده یا ضایعه در داخل استخوان وجود دارد، استخوان پوشاننده را سوراخ کرده تا به پوشش کیست یا بافت تومور برسد.

  • بیوپسی برس: متخصص دندانپزشکی ممکن است بیوپسی برس نیز انجام دهد. این یک روش غیر تهاجمی برای رشد در نواحی از دهان که به راحتی در دسترس هستند، مانند لثه است ازاین روش استفاده می‌شود. یک برس به شدت روی ضایعه خراشیده می شود تا نمونه های بافتی به دست آید.

روش های انجام بیوپسی

جابه جا کردن و برچسب زدن نمونه بیوپسی

نمونه ی بافتی باید با دقت جابه جا شود تا از ایجاد ترومای مکانیکی که می تواند نمونه را غیر قابل تشخیص کند، پرهیز شود. برای کمک به این مسئله می توان از بخیه های کشنده استفاده کرد. در صورت شک داشتن به حالت بدخیمی، علامت گذاری با بخیه درهر لبه ی جراحی برای کمک به مشخص کردن موقعیت و جهت نمونه به کارمی‌رود، و در صورتی که پاتولوژی بدخیمی یک لبه مثبت شود، می‌توان بیشتر بافت را به خوبی برداشت. برای نگهداری مناسب نمونه نیاز است تا بافت در فرمالین 10 % با حجم 20 برابر نمونه قرار گیرد.

ولی  اگر نمونه مشکوک به یک مشکل ایمونولوژیک زمینه ای، مانند لیکن پلان، پمفیگوس ولگاریس، پمفیگوئید غشای مخاطی، یا لوپوس باشد، باید یک نمونه بافت جداگانه برای ایمونوفلورسانس مستقیم گرفته شود و در محلول مایکل قرار داده شود. بیوپسی هایی که نیاز به ارزیابی ایمونولوژیک دارند باید قبل از شروع روش با پاتولوژیست در میان گذاشته شود. اگر بیوپسی در یک مرکز با یک پاتولوژیست در محل انجام شود، ارزیابی یک بخش منجمد ممکن است برای رد بدخیمی در حین عمل امکان پذیر باشد.

عوارض بیوپسی

بیوپسی در داخل حفره دهان می‌تواند باعث ایجاد ضایعاتی شود و باید قبل از انجام عمل به طور کامل به بیمار آگاهی داد. این عوارض شامل: خونریزی بیش از حد ، عفونت در نزدیکی نواحی بیوپسی، درد، تورم، کبودی وناراحتی ، عفونت (استئومیلیت) و شکستگی استخوان ، آسیب به ساختارهای مجاور مانند دندان ها، آسیب موقت یا دائمی به اعصاب حسی و حرکتی. اگر بیوپسی برشی برنامه ریزی شده باشد، ممکن است اقدامات بعدی مورد نیاز باشد. اگر پیوند انجام شود، خطر عفونت یا شکست پیوند وجود دارد.

عوارض دیگری را هم می‌توان نام برد مانند: برداشتن کیست یا توده در فک پایین ممکن است منجر به آسیب عصب آلوئولار تحتانی شود. برداشتن کیست یا توده از کام ممکن است منجر به فیستول کام – بینی شود. برداشتن کیست یا توده از فک بالا ممکن است منجر به فیستول سینوس ماگزیلاری شود. به تعویق انداختن بیوپسی در بیمار مبتلا به مشکلات جدی پزشکی تا زمانی که برطرف شود اندیکاسیون دارد.

عوارض بیوپسی

ثبت اطلاعات بیوپسی

برگه ی اطلاعات بیوپسی باید به دقت پر شود، از جمله تاریخچه ی مربوطه و یافته های بالینی.علامت های لبه ها باید ذکر شود، در صورت نیاز از ترسیم استفاده می‌شود، و در صورت صلاحدید رادیوگرافی ها یا تصاویر بالینی هم ضمیمه  می شوند. این مسئولیت دندانپزشک است تا ماهیت و پیامدهای تشخیص را متوجه شود. در صورتی که تشخیص هیستوپاتولوژی با تشخیص بالینی سازگار نباشد، باید قبل از مداخله ی جراحی بیشتر، این مسئله حل شود. صحبت و مشورت بیشتر با پاتولوژیست، تهیه ی نمونه ی بیوپسی اضافه، یا گرفتن نظرات یک پاتولوژیست فک و صورت دیگر ممکن است برای تشخیص بهتر نیاز باشد.

در نتیجه اگر متوجه علائم خاصی در اطراف حفره دهان خود مانند زخم یا ضایعات شدید، ممکن است نیاز به بیوپسی دهان توسط جراح دهان و دندانپزشک داشته باشید و به مراکز بهداشتی-درمانی مراجعه کنید. در این مقاله سعی داشتیم تا شما را با مفهوم بیوپسی و روش ها و عوارض آن آشنا سازیم. امیدواریم این مقاله به شما کمک کرده باشد. وب سایت دکتر هوشنگی نیز آماده هر گونه مشاوره و راهنمایی به شما عزیزان می‌باشد.

برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!
[کل: 0 میانگین: 0]