آشنایی با انواع دندان

دندان ها یکی از بزرگترین نعمت های خداوند برای انسان ها به شمار می روند. آن‌ها اهداف متعددی از جمله کمک به هضم غذا، کمک به تلفظ و کمک به شکل طبیعی و جذاب صورت دارند. در حالی که دندان ها در همه مهره داران وجود دارد، انسان ها دارای تنوع منحصر به فردی در ساختار دندانی خود هستند.

انواع دندان

به طور کلی، دندان ها را می توان به دو دسته شیری و دائمی تقسیم کرد. دندان های اولیه که به نام دندان های شیری نیز شناخته می شوند، از حدود 6 ماهگی در فک ظاهر می شوند و تا سن 6 سالگی به جویدن و صحبت کردن کمک می کنند. از 6 تا 7 سالگی، دندان های شیری به تدریج جای خود را برای دندان های دائمی باز می کنند. در این مقاله از وب سایت دکتر هوشنگی به طور مختصر با انواع دندان های موجود در دهانمان صحبت می کنیم و با راهکارهایی برای نگهداری بهتر از آن ها آشنا می شویم.

آشنایی با آناتومی دندان ها

برای شروع، اجازه دهید اجزای اصلی یک دندان را بررسی کنیم. هر دندان از دو قسمت اصلی تشکیل شده است: تاج و ریشه. تاج قسمت قابل مشاهده دندان است که در بالای خط لثه قرار دارد، در حالی که ریشه در داخل استخوان فک فرو رفته است. درک ساختار آناتومیکی این اجزا برای متخصصان دندانپزشکی ضروری است تا به طور دقیق مسائل دندانی را ارزیابی و رسیدگی کنند.

در داخل تاج، چندین ناحیه متمایز وجود دارند که تشخیص آن‌ها مهم است. خارجی ترین لایه تاج مینای دندان نامیده می شود که سخت ترین ماده در بدن انسان است. مینا از لایه های زیرین دندان محافظت می کند و برای گاز گرفتن و جویدن به دندان ها استحکام می دهد. در زیر مینای دندان، عاج را وجود دارد، بافتی زرد رنگ که بخش عمده‌ای از ساختار دندان را تشکیل می‌دهد. عاج از مینای دندان چگالی کمتری دارد اما همچنان حمایت و محافظت از دندان را انجام می دهد.

در داخل عاج، پالپ و کانال ریشه دندان شکل گرفته اند. پالپ دندان بافت نرمی است که از عروق خونی، اعصاب و بافت همبند تشکیل شده است و وظیفه تامین مواد مغذی و حس دندان را بر عهده دارد. از طرف دیگر کانال ریشه یک کانال توخالی است که از اتاقک پالپ تا نوک ریشه امتداد دارد. این ناحیه حاوی رگ‌های خونی و اعصابی است.

انواع دندان ها

آشنایی با انواع دندان

شناخت انواع مختلف دندان ها برای حفظ سلامت دهان و دندان ضروری است. هر نوع دندان هدف خاصی را در فرآیند جویدن و هضم انجام می دهد. در این قسمت از مقاله، انواع مختلف دندان ها و عملکرد آن‌ها را بررسی می کنیم و درک جامعی از آناتومی آن ها را ارائه می دهیم.

  • ثنایا:

انسیزورها هشت دندان جلویی هستند که در فک بالا و پایین قرار دارند. آن‌ها اولین دندان هایی هستند که در دهان رویش می کنند و نقش مهمی در گاز گرفتن و تکه تکه کردن غذا دارند. ثنایا دارای لبه تیز و اسکنه مانندی هستند که به تجزیه اولیه ذرات غذا کمک می کند. این دندان ها برای تلفظ صحیح ضروری هستند و به ظاهر کلی افراد در هنگام لبخند کمک می کنند.

  • دندان نیش:

دندان نیش که به نام کاسپید نیز شناخته می شود، دندان های چهار نوک تیز هستند که در کنار دندان های ثنایا قرار دارند. آن‌ها ساختار ریشه بلندتری دارند و سطح و نوک تیز شبیه نیش دارند. کانین ها برای خرد کردن غذاهایی مانند گوشت های سفید طراحی شده اند و فرآیند جویدن را برای فرد راحت تر می کنند.

  • پرمولرها:

دندان های پرمولر که به آن‌ها دو لخت نیز گفته می شود، در پشت دندان نیش قرار دارند. اکثر بزرگسالان دارای هشت دندان پرمولر هستند که چهار دندان در فک بالا و چهار دندان در فک پایین قرار دارد. این دندان ها دارای سطح صاف با دو کاسپ نوک تیز هستند که امکان آسیاب و له کردن غذا را فراهم می کنند. دندان های پرمولر به تجزیه اولیه غذا قبل از اینکه برای جویدن بیشتر به دندان های آسیاب منتقل شوند کمک می کنند. این دندان ها همچنین به تراز و ثبات کلی فک کمک می کنند.

  • مولرها:

دندان‌های آسیاب بزرگ‌ترین و قوی‌ترین دندان‌های دهان هستند که در پشت قوس دندانی قرار دارند. بزرگسالان معمولاً دوازده دندان آسیاب دارند، شش دندان در هر طرف و سه دندان در هر ربع دهان. این دندان ها دارای سطوح پهن و مسطح با کاسپ های متعدد هستند که آسیاب کردن و خرد شدن غذا را به ذرات کوچکتر تسهیل می کنند. مولرها برای جویدن و هضم مناسب بسیار مهم هستند و از هضم موثر مواد مغذی از غذایی که مصرف می کنیم اطمینان حاصل می کنند.

  • دندان آسیاب سوم:

دندان آسیاب سوم که معمولاً به عنوان دندان عقل شناخته می شود، آخرین مجموعه دندان هایی است که معمولاً در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی رویش می کنند. با این حال، همه دندان های عقل را در نمی آورند و در برخی موارد ممکن است این نوع دندان ها عوارضی مانند نهفتگی یا شلوغی بیش از حد ایجاد کنند. در صورت بروز این مشکلات، استخراج ممکن است برای جلوگیری از مشکلات سلامت دهان ضروری باشد.

هر کدام از دندان ها در چه سنی رویش می کنند؟

هر کدام از دندان ها در چه سنی رویش می کنند؟

هر دندان در دهان انسان از الگوی خاصی از رویش پیروی می کند که معمولاً در مراحل مختلف زندگی فرد رخ می دهد. درک زمان رویش دندان هم برای متخصصان دندانپزشکی و هم برای افرادی که به دنبال حفظ سلامت دهان و دندان هستند مهم است. در این قسمت، محدوده سنی عمومی که در آن دندان‌ها معمولاً در دهان رویش می‌کنند را بررسی می‌کنیم.

  1. دندان های شیری (دندان های شیری):

اولین دسته از دندان ها که به عنوان دندان های شیری نیز شناخته می شوند، در حدود شش ماهگی شروع به رویش می کنند و تا زمانی که کودک به سن سه سالگی برسد ادامه می یابد. رویش دندان‌های شیری به طور کلی از یک الگوی قابل پیش‌بینی پیروی می‌کند که از دندان‌های ثنایای مرکزی فک پایین و بالا شروع می‌شود و سپس دندان‌های ثنایای جانبی، آسیاب اول، دندان نیش و در نهایت دندان‌های آسیاب دوم قرار می‌گیرند.

  1. دندان های دائمی:

با رشد کودکان، دندان‌های شیری آن‌ها به تدریج شروع به افتادن می‌کنند و راه را برای رویش دندان‌های دائمی باز می‌کنند. انتقال از دندان های شیری به دندان های دائمی معمولا از حدود سن شش سالگی شروع می شود و تا اوایل بزرگسالی ادامه می یابد. در اینجا یک نمای کلی از الگوی رویش دندان های دائمی آورده شده است:

  •  مولرهای اول: اولین مولرهای دائمی معمولاً در حدود شش یا هفت سالگی، پشت آخرین مولرهای شیری بیرون می آیند. این دندان ها جایگزین هیچ دندان شیری نمی شوند بلکه به مجموعه موجود اضافه می شوند.
  • ثنایای مرکزی: دندان‌های ثنایای مرکزی فک پایین و فک بالا معمولاً در سنین شش تا هشت سالگی مجموعه بعدی هستند که شروع به رویش می کنند.
  • ثنایای جانبی: به دنبال دندان های ثنایای مرکزی، دندان‌های ثنایای جانبی بین سنین هفت تا نه سالگی بیرون می زند.
  • دندان نیش (Cuspids): دندان نیش معمولا بین سنین نه تا دوازده سالگی ظاهر می شود و مجموعه دندان های جلویی را تکمیل می کند.
  • پرمولرها (Bicuspids): دندان های پرمولر بین ده تا 12 سالگی رویش می کنند و به عنوان دندان های انتقالی بین دندان های ثنایای جلو و دندان های آسیاب عمل می کنند.
  • دندان آسیاب دوم: دندان های آسیاب دائمی دوم در سنین 11 تا 13 سالگی و پشت دندان های آسیاب اول بیرون می آیند.
  • دندان های آسیاب سوم (دندان های عقل): دندان های آسیاب سوم معمولاً در سنین 17 تا 21 سالگی رویش می کنند، اما به دلیل عوامل مختلفی مانند کمبود فضا یا نهفتگی، این دندان ها در همه افراد ایجاد نمی شود.

توجه به این نکته مهم است که این محدوده های سنی بیان شده از اطلاعات عمومی هستند و می توانند از فردی به فرد دیگر تغییر کنند. علاوه بر این، برخی از افراد ممکن است رویش دندان را با تاخیر یا سریع تر از سن های بیان شده تجربه کنند، که در این صورت ممکن است در صورت لزوم نیاز به ارزیابی و درمان دندانی داشته باشد.

چگونه از دندان های خود مراقبت کنیم؟

بهداشت خوب دهان و دندان نقش مهمی در حفظ سلامت کلی دندان ها و لثه های ما دارد. با پیروی از یک برنامه صحیح مراقبت از دندان، می توانیم از پوسیدگی دندان، بیماری های لثه و سایر مشکلات بهداشت دهان و دندان جلوگیری کنیم. در این قسمت، نکات ضروری در مورد نحوه مراقبت موثر از دندان های خود را بررسی خواهیم کرد.

  • تکنیک مسواک زدن

مسواک زدن دو بار در روز سنگ بنای مراقبت از دندان در سال های آینده است. از یک مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید برای تمیز کردن کامل دندان ها استفاده کنید. برای مسواک زدن موثر مراحل زیر را دنبال کنید:

الف) مسواک خود را با زاویه 45 درجه در برابر خط لثه نگه دارید.

ب) از حرکات آرام و دایره ای برای تمیز کردن سطوح خارجی و داخلی دندان استفاده کنید.

ج) مسواک زدن زبان را فراموش نکنید تا باکتری ها از بین بروند و نفس خود را تازه کنید.

د) مسواک خود را هر سه تا چهار ماه یکبار یا در صورت فرسودگی موها زودتر تعویض کنید.

  • نخ دندان کشیدن

در حالی که مسواک زدن ضروری است، نمی تواند به فضاهای تنگ بین دندان ها و در امتداد خط لثه برسد. اینجاست که نخ دندان وارد می شود. برای نخ دندان کشیدن صحیح این مراحل را دنبال کنید:

الف) حدود 18 تا 24 سانتی متر از نخ دندان استفاده کنید و بیشتر آن را به دور انگشتان میانی خود بپیچید.

ب) نخ را محکم بین انگشتان شست و وسطی خود نگه دارید و به آرامی بین دو دندان فرو کنید.

ج) نخ را به سمت بالا و پایین بکشید و به شکل C در اطراف هر دندان ایجاد کنید. حتما به زیر خط لثه توجه کنید.

د) برای هر دندان از نخ تمیز استفاده کنید و دندان های عقب را فراموش نکنید.

  • دهانشویه

استفاده از دهانشویه ضد میکروبی می تواند بهداشت دهان و دندان شما را بیشتر تقویت کند. چرا که این‌ نوع دهانشویه به کشتن باکتری ها کمک می کند، نفس شما را تازه می کند و مناطقی که با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن اقبال تمیز کردن نیستند را به طور موثر تمیز می کند. پس از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از دهانشویه استفاده کنید و آن را در مدت زمان توصیه شده روی برچسب در دهان خود بچرخانید.

  • رژیم غذایی سالم

آنچه می خورید و می نوشید به شدت بر سلامت دندان شما تأثیر می گذارد. مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین و اسیدی خود را کاهش دهید زیرا باعث پوسیدگی دندان می شوند. در عوض، یک رژیم غذایی متعادل و غنی از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین های بدون چربی را انتخاب کنید. نوشیدن آب زیاد همچنین به حفظ تولید بزاق کمک می کند که اسیدها را خنثی می کند و دهان شما را هیدراته نگه می دارد.

  • معاینات منظم دندانپزشکی

حتی با سخت‌ترین برنامه‌های مراقبت از دهان، معاینات منظم دندانپزشکی ضروری است. دندانپزشکان می توانند مشکلات کلی را قبل از بدتر شدن شناسایی کنند، تمیز کردن حرفه ای را انجام دهند و توصیه های شخصی برای نیازهای مراقبت از دندان شما ارائه دهند. هر شش ماه یکبار یا طبق توصیه دندانپزشک خود، یک ویزیت دندانپزشکی را در نظر داشته باشید.

انواع مشکلاتی که دندان ها ممکن است با آن مواجه شوند!

دندان ها نقشی حیاتی در زندگی روزمره ما ایفا می کنند و به ما اجازه می دهند با اعتماد به نفس غذا بخوریم، صحبت کنیم و لبخند بزنیم. با این حال، مشکلات مختلف دندانی می تواند بر سلامت و عملکرد دندان های ما تأثیر بگذارند. شناخت انواع مشکلات دندانی که دندان ها می توانند با آن مواجه شوند برای تشخیص زودهنگام، پیشگیری و درمان به موقع ضروری است.

  1. پوسیدگی دندان: پوسیدگی دندان که به عنوان حفره دندان نیز شناخته می شود، یکی از شایع ترین مشکلات دندانی است. این مشکل زمانی اتفاق می افتد که باکتری های موجود در دهان اسیدهایی تولید می کنند که لایه بیرونی دندان که به مینای دندان معروف است را فرسایش می دهد. بهداشت نامناسب دهان، مصرف مکرر غذاها و نوشیدنی های شیرین و قرار گرفتن در معرض فلوراید ناکافی به ایجاد پوسیدگی دندان منجر می شوند.
  2. بیماری لثه: بیماری لثه که بیماری پریودنتال نیز نامیده می شود، بر بافت های اطراف دندان تأثیر می گذارد. این بیماری با التهاب لثه (وضعیت لثه) شروع می شود و در صورت عدم درمان، می تواند به اشکال شدیدتر (پریودنتیت) پیشرفت کند. بیماری لثه در درجه اول ناشی از تجمع پلاک در امتداد خط لثه است که منجر به عفونت باکتریایی می شود. علائم شامل قرمزی، متورم و خونریزی لثه، بوی بد دهان و حساسیت دندان هستند.
  3. حساسیت دندان: حساسیت دندان به ناراحتی یا درد هنگام تماس دندان ها با دمای سرد یا گرم، غذاهای شیرین یا اسیدی یا حتی هنگام قرار گرفتن در معرض هوا اشاره دارد. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که لایه محافظ مینای دندان فرسوده می‌شود و عاج زیرین و انتهای عصبی را در معرض دید قرار می‌دهد. حساسیت دندان می تواند ناشی از پوسیدگی دندان، تحلیل لثه، دندان قروچه (براکسیسم) یا درمان های سفید کننده دندان باشد.
  4. از دست دادن دندان: از دست دادن دندان می تواند به دلایل مختلفی از جمله پوسیدگی دندان، بیماری لثه، ضربه یا شرایط مادرزادی رخ دهد. از دست دادن یک یا چند دندان می تواند بر ظاهر، گفتار و توانایی جویدن صحیح تأثیر بگذارد. همچنین می تواند منجر به از دست دادن استخوان در فک و ناهماهنگی دندان های مجاور شود. گزینه های ترمیمی دندان مانند ایمپلنت های دندانی، بریج ها یا پروتزهای دندانی می توانند به جایگزینی دندان های از دست رفته و بازیابی عملکرد ان ها کمک کنند.
  5. مال اکلوژن: مال اکلوژن به نامرتبی دندان ها و فک ها اشاره دارد که بر نحوه قرار گرفتن دندان های بالا و پایین در هنگام گاز گرفتن یا جویدن تأثیر می گذارد. انواع رایج مال اکلوژن عبارتند از: اوربایت، آندربایت، کراس بایت و اپن بایت و … مال اکلوژن می تواند در صحبت کردن، جویدن و رعایت بهداشت دهان و دندان مشکل ایجاد کند. درمان های ارتودنسی مانند بریس ها یا ترازهای شفاف می توانند مال اکلوژن را اصلاح کرده و سلامت دندان ها را بهبود بخشند.
  6. سرطان دهان: سرطان دهان یک بیماری جدی است که دهان از جمله لب ها، زبان، گلو و غدد بزاقی را درگیر می کند. اغلب به صورت یک زخم کوچک شروع می شود که بهبود نمی یابد. عوامل خطر سرطان دهان عبارتند از مصرف دخانیات و الکل، عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، قرار گرفتن در معرض بیش از حد خورشید و سابقه خانوادگی سرطان دهان و… تشخیص زودهنگام و درمان به موقع در این شرایط بسیار مهم است.
برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!
[کل: 0 میانگین: 0]