در مورد دلایل انجام و یا عدم اجرای جراحی فک و صورت جهت خارج نمودن دندان نهفته به میزان زیادی صحبت نمودیم. در این مطلب درباره اصول انجام جراحی فک در کلینیک دکتر هومن هوشنگی در زعفرانیه صحبت خواهیم نمود.
اصول جراحی
دسترسی
در خارج کردن مولرهای سوم یا دیگر دندان های سخت با جراحی، چندین اصل مهم وجود دارد. نخست آن که جراح باید دید کافی از ناحیه ی جراحی داشته باشد. دسترسی و آشکار کردن ناحیه ی جراحی باید به کمک فلپی با اندازه ی کافی ایجاد شود. اغلب از یک فلپ پاکتی استفاده میشود، اما استفاده از برش های آزادکننده هم رایج است. بخش پایه رو به وستیبول فلپ همیشه باید عریض تر از بخش بالایی فلپ باشد تا خو نرسانی کافی به بافت های نرم آزادشده حفظ شود. برای انجام این فلپ در مول رهای سوم مندیبل باید دقت کافی مبذول شود. در پشت مولر های سوم، مندیبل باریک، و به صورت لترالی متباعد می شود. برشی که خیلی مدیالی باشد می تواند به عصب لینگوال آسیب زده و باعث بی حسی در آن نیمه ی زبان شود.
برداشت استخوان
برای خارج کردن دندان بدون وارد کردن تروما ، حذف استخوان اغلب لازم است. برداشت مقداری استخوان با یک فرز جراحی بهتر از آن است که کل کورتکس باکال را به خاطر استفاده از نیروی بسیار زیاد بشکنیم. میزان حذف استخوان یک مولر سوم نهفته معمولا خیلی بیش تر از یک جراحی خارج کردن دندان معمول است. ابتدا باید استخوان مجاور دندان در سمت باکال تا زیر خط سرویکال دندان برداشته شود.
بسته به موقعیت دندان و مورفولوژی ریشه ها ممکن است حذف بیش تر استخوان لازم باشد. باید دقت شود که به کورتکس لینگوال مندیبل آسیب وارد نشود.
تقسیم کردن دندان
هم چنین ممکن است برای جلوگیری از برداشت زیاد استخوان مندیبل یا آسیب به دیگر ساختارهای حیاتی، برش زدن دندان نیاز باشد. مولرهای سوم مندیبل خیلی از اوقات نیاز به برش زدن دارند، اما بقیه ی دندان ها هم ممکن است برای جلوگیری از شکستن باکال حفره ی دندان، نیاز به برش داشته باشند. پس از برش زدن، دندان به صورت قطعه قطعه خارج می شود.
شستشوی زخم
شستشوی فراوان، برای پیشگیری از باقی ماندن قطعات شکسته ی دندان یا قطعات تیز استخوان زیر فلپ بافت نرم، که ممکن است باعث آبسه ی ساب پریوستئال شود، مهم است. بازگرداندن فلپهای بافت نرم به جای اولشان، پایان بخش کار است.
عوارض جانبی
- میتوان با ایجاد برشی با اندازه ی مناسب در ابتدای کار، از پاره شدن فلپ مخاطی جلوگیری کرد. هر گونه پارگی قابل توجه مخاط باید در انتهای کار ترمیم شود.
- سوراخ شدن بافت نرم کام، زبان، یا دیگر نواحی به خاطر اعمال نیروی کنترل نشده و بیش از حد به وسایل اتفاق می افتد. درمان این زخمها به این صورت است که با اعمال فشار، خون ریزی را متوقف می کنیم . آ نها را باز می گذاریم تا با ترمیم ثانویه ترمیم شوند. بسته به آسیب، باید استفاده از آنتی بیوتیک مد نظر قرار گیرد.
- ارتباط دهانی سینوسی باید با کمک بخیه ی figure–of–eight روی ساکت، مراقبت های سینوس، آنتی بیوتیک، و اسپری بینی برای جلوگیری از عفونت و باز نگه داشتن استیوم، مدیریت شود.
- شکستگی ریشه
- جابه جایی دندان و افتادن دندان به داخل حلق
افتادن دندان عقل به داخل حلق
این مشکل مسائل و مشکلات خاص زیادی بهمراه خود دارد. مهمترین این موارد عبارتند از:
- ممکن است منجر به بسته شدن راه هوایی شود.
- بیمار باید برای انجام رادیوگرافی سینه و شکم به اورژانس منتقل شود.
- آسیب به دندان های مجاور
- شکستن دندان ها یا ترمی مها
- لق شدن دندانهای مجاور
سایر عوارض جانبی
- هنگامی که نیروی بیش از حد برای کشیدن دندان ها به کار رود، شکستگی زائده ی آلوئول و شکستگی توبروزیته ی ماگزیلا میتواند اتفاق بیافتد.
- تروما به عصب آلوئولار تحتانی ممکن است در ناحیه ی ریشه های مولر سوم مندیبل اتفاق بیافتد، که باعث بی حسی لب پایین و چانه می شود. عصب لینگوال، خیلی نزدیک به کورتکس لینگوال مندیبل مجاور مول رهای سوم مندیبل عبور می کند و با شکستگی کورتکس حین کشیدن مولر سوم می تواند تحت تاثیر قرار گیرد. این آسیب باعث از دست رفتن حس، و چشایی آن طرف زبان خواهد شد. بیمارانی که بیحسی شان بیش از 4 هفته طول کشیده باشد باید برای ارزیابی میکرونوروسرجری ارجاع شوند.
- خون ریزی یک عارضه ی ناشایع کشیدن دندان است. علل خون ریزی بیش از حد شامل آسیب به شریان آلوئولار تحتانی حین کشیدن یک دندان معمولا مولر سوم؛ خون ریزی شریان عضلانی ناشی از بلند کردن فلپ موکوپریوستئال برای خارج کردن مولر سوم؛ یا خون ریزی مربوط به وضعیت هموستاتیک بیمار است. بیمارانی که وارفارین یا داروهای مهارکننده ی پلاکتی مصرف می کنند؛ بیمارانی که هموفیلی یا بیماری و نویلبراند دارند، و بیمارانی که نارسایی مزمن کبدی دارند، مثال هایی از بیمارانی هستند که وضعیت هموستاتی کشان تغییر کرده است.
- عفونت در بیماران سالم ناشایع است. هرگاه برای جراحی کشیدن دندان، فلپ موکوپریوستئال بلند شود، احتمال آبسه ی ساب پریوستئال وجود دارد. تمام فلپهای جراحی باید قبل از بخیه شدن، شستشوی فراوان شوند. درمان آبسه ی ساب پریوستئال به صورت درناژ آبسه و درمان با آنتی بیوتیک است.